Begin november 2022 bracht minister Van der Wal (stikstof) naar buiten samen met de ministers Jetten (klimaat & energie), Staghouwer (landbouw) en De Jonge (wonen) een bezoek te hebben gebracht aan Brussel. Om hier versoepelingen in het stikstofbeleid te bepleiten. Het viertal kreeg naar eigen zeggen nul op het rekest. STAF vroeg het gespreksverslag op in Brussel. Dat werd op 20 december 2022 openbaar gemaakt. Dat verslag brengt een ander beeld, dan Van der Wal naar buiten heeft gebracht.
Gespreksverslag downloaden
(De opvallende zaken in het verslag zijn gemarkeerd door de STAF-redactie).
Onderzoeker Jaap Hanekamp gaf op 21 december 2022 een toelichting op het verslag bij Blckbx TV.
Geesje Rotgers van de STAF-redactie lichtte de bevindingen toe op een kennisbijeenkomst van Niscoo (Heerenveen, 21 december 2022).
Landbouwminister was niet mee
Het gesprek tussen de vier Nederlandse ministers en Eurocommissaris Virginijus Sinkevičius vond plaats op 31 mei 2022. In de plenaire vergadering van 3 november zegt Minister Van der Wal-Zeggelink dat zij samen met haar collega’s Jetten (klimaat en energie), De Jonge (wonen) en Staghouwer (landbouw) naar Brussel is geweest. Uit het verslag blijkt dat landbouwminister Staghouwer niet mee was. Maar minister Mark Harbers (infrastructuur en waterstaat) daarentegen wel. Dit is opvallend, alleen de ministers die de stikstofruimte hard nodig hebben voor hun eigen portefeuilles waren mee naar Brussel.
Van der Wal zegt over de inhoud van het bezoek: “Het antwoord is klip-en-klaar. We kunnen met het hele kabinet afreizen, maar de Eurocommissaris is heel helder: eerst leveren. Eigenlijk zegt de Commissaris, Sinkevicius, exact hetzelfde als wat de Raad van State gisteren heeft gezegd: dat beloven wat Nederland steeds doet, is onvoldoende, dat geloven we niet meer; u moet het laten zien en ga eerst maar eens aan de slag met stikstofreductie, ga eerst maar eens aan de slag met natuurherstel, dan praten we verder.”
Veehouderijkrimp van 30%
Uit het verslag wordt duidelijk dat de benodigde ruimte geleverd moet worden middels circa 30 procent krimp van de veestapel. Dit wordt als zodanig medegedeeld door de vier ministers aan de eurocommissaris. In Nederland wordt echter volgehouden dat krimp van de veestapel geen doel op zich is, maar wel een gevolg kan zijn van de maatregelen.
Meetbaar natuur- en stikstofbeleid
De Eurocommissaris zegt indirect weinig vertrouwen te hebben in het Nederlandse beleid dat gebaseerd is op rekenmodellen. De Eurocommissaris wil ‘results on the ground’ (meetbare resultaten), hij wijst op de flexibiliteit van de Habitatrichtlijn (de Habitatrichtlijn biedt ruimte om anders om te gaan met zeldzame en algemenere natuur binnen het Europese N2000-netwerk), en adviseert milieu-assessments uit te voeren (beoordelingen van de natuur/ het milieu). Ook wijst hij Nederland erop te zorgen voor juridisch houdbaar beleid.
(Foto: Europese Commissie, Eurocommissaris Virginijus Sinkevičius)