In de discussie over klimaat, duurzaamheid en vleesconsumptie blijft één groep vaak buiten beeld:
huisdieren. Terwijl er veel aandacht is voor het verminderen van vlees in het menselijk dieet, staan de
eetgewoonten van honden en katten zelden ter discussie. Toch eten zij in veel gevallen juist vleesrijke
voeding, wat ook bijdraagt aan het gebruik van landbouwgrond en andere milieuproblemen. Maar
kunnen huisdieren eigenlijk wel zonder vlees? In een recente uitzending van Human werd gesteld dat
honden rustig vegetariërs kunnen worden.
Uit onderzoek van Wageningen University & Research blijkt dat honden, katten en paarden in Nederland samen verantwoordelijk zijn voor een aanzienlijk landgebruik: ongeveer 840.000 hectare, bijna de helft van alle agrarische grond in Nederland. Voor een gemiddelde hond is jaarlijks zo’n 2.000 m² grond nodig, voor een kat 1.000 m², en voor een paard 3.400 m². Waar paarden grotendeels plantaardig eten, bestaat de voeding van honden en katten voor een belangrijk deel uit dierlijke producten.
Honden
In een uitzending van Human op 29 april 2025 werd gesteld dat honden prima op vegetarisch voer kunnen leven. Onderzoek ondersteunt deze claim gedeeltelijk. Honden zijn van nature alleseters (omnivoren) en kunnen, net als mensen, plantaardige voeding verteren – mits deze voldoende van bepaalde essentiële voedingsstoffen bevat. Honden hebben onder andere eiwitten, specifieke aminozuren (zoals taurine en methionine), vetzuren (zoals DHA) en vitamines A, B12 en D nodig. Deze stoffen zitten van nature vooral in dierlijke producten.
Er zijn inmiddels meerdere onderzoeken gedaan – al dan niet gefinancierd door pro-vega organisaties – waarin vegetarisch voer wordt vergeleken met traditioneel voer. Uit deze studies blijkt dat honden geen vlees nodig hebben, mits het vegetarische voer uitgebalanceerd en aangevuld is met supplementen. Toch zijn er belangrijke kanttekeningen. Honden die ‘met de pot mee-eten’ lopen risico op voedingstekorten, tenzij hun dieet wordt aangevuld met supplementen. Ook wordt aangeraden om honden die overstappen op vegetarisch voer regelmatig medisch te laten controleren – zeker in het eerste jaar. Verder moet de overgang geleidelijk verlopen, omdat plantaardige voeding moeilijker verteerbaar is dan vlees.
Katten
Voor katten ligt de situatie anders. Katten zijn obligate carnivoren: zij hebben vlees nodig om te overleven. Essentiële stoffen zoals taurine, retinol (vitamine A) en arachidonzuur komen alleen of vooral in dierlijk weefsel voor. Hoewel er veganistische kattenvoeding bestaat waarin deze stoffen synthetisch zijn toegevoegd, blijft voorzichtigheid geboden.
Een plantaardig dieet bij katten kan namelijk leiden tot een hogere pH-waarde in de urine. Hierdoor neemt het risico op urinewegproblemen, zoals blaas- en nierstenen, toe. Ondanks synthetische toevoegingen is het vooralsnog niet veilig te stellen dat katten gezond kunnen blijven op een vegetarisch dieet. De conclusie is dan ook helder: katten kunnen niet zonder vlees.
Conclusies
De voeding van huisdieren is een onderbelicht onderdeel van de bredere duurzaamheidsdiscussie. Hoewel honden onder strikte voorwaarden kunnen leven op een vegetarisch dieet, geldt dit niet voor katten. De keuze voor vegetarisch voer vereist zorgvuldigheid, kennis en medische begeleiding. Zeker bij katten is het advies duidelijk: vlees blijft essentieel.
Download het artikel
Dit artikel verschijnt ook in het STAF-blad van juni 2025. Download het artikel hieronder. (Foto: Shutterstock).